Hayalet duyu ve hayalet ağrı nasıl ortaya çıkar? Beyinde el ve yüz bölgelerinin temsil edildiği korteks dokularının komşu olması neye yol açar? Evrimsel açıdan, hayalet duyuyu nasıl açıklayabiliriz? Akdeniz Üniversitesi'nden Prof. Hilmi Uysal anlattı.
Bir haftalık aradan sonra 'acı/ağrı serisi'nin son bölümleriyle tartışmamıza geri dönüp daha önce de sözünü ettiğimiz 'hayalet ağrı'ya yol açan sinir sistemi mekanizmasını Prof. Hilmi Uysal'dan, özellikle yüz nakli hastalarıyla yaptığı araştırmalara dayanarak dinledik.
-- / --
Beynin korteks bölgesinde yüz ve elden sorumlu bölgelerin birbirlerine komşu dokular olduğunu biliyoruz. Geleneksel olarak korteksin, bedenin farklı uzuvlarını evrimsel bir önem sırasına göre farklı detaylarla temsil ettiği kabul edilir. Bu 'temsil haritası'nda yüz ve el en büyük öneme sahip.
-- / --
Peki, örneğin yüz nakli ameliyatı sonrasında yüz bölgesinden bir süre hiç sinyal almayan nöronlar ölürler veya boş mu dururlar? Prof. Uysal, sinyal kaynağı kesilen nöronların, komşu bölgelerin işlevlerini üstlendiğini, el ve yüz temsilinin birbirine karışması ile örnekliyor.
Acı ve ağrının beyinde bu tür bir mekanizmayla sağlanmasının evrimsel nedenleri ne olabilir? Bir tür ikaz görevi gören acı/ağrı sisteminde el ve yüz ameliyatları sonrasında 'hayalet duyu'nun belirmesini nasıl açıklayabiliriz?
-- / --
Haftaya acı/ağrı serisinde insanlardan hayvanlara geçiyoruz. Veteriner hekim Dr. Pınar Can, hayvanlarda ağrının teşhis ve tedavisinde kullanılan yöntemlerden söz edecek.
